Monestery Gracanica door

Srbi su se, u svojoj dugoj istoriji, kretali u vise pravaca i stigli do Britanskih ostrva i do reke Inda, do Sahare i do Vladivostoka, ali nigde anticka tradicija nije tako jasno ocuvana kao u Crnoj Gori. Srpski koreni su u Podunavlju, ali srce Srbije je u Skadru. Taj stari grad, cije ime potice neposredno od srpskog imena (pominje se kao Sarba, Sarda, Sorda, Skorda, Sardonik, Sadar i Skadar), bio je najduze, oko dvanaest vekova, prestonica Srbije. Toliko dugo je "ponosni grad Sardonik", kako ga naziva kralj Stefan Prvovencani, sa svojim zaledjem, bio centar srpske drzave. Kolevka srpske drzave ili prvobitna Srbija je teritorija savremene Crne Gore, Hercegovine, Kosova i Metohije i severne Albanije. Na tom prostoru je bila prvobitna srpska Ilirija koju Rimljani rasirise preko celog Helmskog (Balkanskog) poluostrva. Tu je i rimska provincija Prevala, centar obnovljene srpske drzave posle raspada Rimske imperije. Prevalu u srednjem veku zamenjuje banat Zeta na cijem uzem podrucju ce se ponovo, posle pada svih srpskih zemalja pod Turke, pojaviti luca srpske slobode - Crna Gora. U devetnaestom veku Crnu Goru nazivali smo srpskom Spartom, a to nije bas slucajno uporedjenje. Sa tih prostora su Dorci dosli na Peloponez i izgradili Spartu. Prilikom jedne proslave Matice Srpske u Novom Sadu, knjaz Nikola je poslao telegram ove sadrzine: "Srpska Sparta - Srpskoj Atini!" Cetinje ili Trebinje, Ras ili Prizren, samo su predvorja ponosnog grada Sardonika. Na tome prostoru se ocuvala najcistija srpska tradicija i nepromenjena anticka narodna nosnja, neuporedivo najlepsa na starom kontinentu. Stvarajuci svoje nove drzavne ustanove Crna Gora je obnavljala anticke, pa je tako ocuvala i titulu serdara, a to je zvanje ratnog gospodara starih Arijevaca.