NATO Scars 2 - Bridges

Ivo Andric: Bridges

In the end, everything through which this life of ours is expressed - thoughts, efforts, glances, smiles, words, sighs - is all reaching out to another shore, as towards its aim, and only there will it be granted its true meaning. Everywhere there is something to overcome or to bridge: disorder, death, meaninglessness. Everything is a transition, a bridge whose ends are lost in infinity, beside which all the bridges of this earth are only children's toys, pale symbols.And all our hope lies on the other side.

Ivo Andric: Mostovi

Od svega sto covek u zivotnom nagonu podize i gradi, nista nije u mojim ocima bolje i vrednije od mostova. Oni su vazniji od kuca,svetiji, opstiji od hramova.

Svaciji i prema svakom jednaki, korisni,podignuti uvek smisleno, na mestu na kome se ukrstava najveci broj ljudskih potreba, istrajniji su od drugih gradjevina i ne sluze nicem sto je tajno i zlo.

Veliki kameni mostovi, svedoci iscezlih epoha kad se drugacije zivelo, mislilo i gradilo, sivi ili zarudeli od vetra i kise, cesto okrzani na ostro rezanim coskovima, a u njihovim sastavcima i neprimetnim pukotinama raste tanka trava ili se gnezde ptice.

Tanki zelezni mostovi, zategnuti od jedne obale do druge kao zica, sto drhte iz-vuce od svakog voza koji projuri; oni kao da jos cekaju svoj poslednji oblik i svoje savrsenstvo, a lepota njihovih linije otkrice se potpuno ocima nasih unuka.

Drveni mostovi na ulasku u bosanske varosice cije izglodane grede poigravaju i zvece pod kopitama seoskih konja kao dascice ksilofona.

I najposle, oni sasvim mali mostici u planinama, u stvari jedno jedino ovece drvo ili dva brvna prikovana jedno uz drugo, prebaceni preko nekog gorskog potoka koji bi bez njih bio neprelazan. Po dva puta u godini gorska bujica odnosi,kad nadodje, ta brvna, a seljaci, slepo uporni kao mravi, seku, tesu i postavljaju nova. Zato se uz planinske potoke, u zatokama medju stenama. cesto vide ti bivsi mostovi, leze i trunu kao i ostalo drvo naplavljeno tu slucajem, ali ta zatesana brvna, osudjena na oganj ili truljenje, izdvajaju se od ostalog nanosa i podsecaju jos uvek na cilj kome su sluzila.

Svi su oni u sustini jedno i podjednako vredni nase paznje, jer pokazuju mesto na kome je covek naisao na zapreku i nije zastao pred njom, nego je savladao i premostio kako je mogao, prema svom shvatanju,ukusu, i prilikama kojima je bio okruzen.

Tako, svuda u svetu, gde god se moja misao krene ili stane, nailazina verne i cutljive mostove, kao na vecitu i vecno nezasicenu ljudsku zelju da se poveze, izmiri i spoji sve sto iskrsne pred nasim duhom,ocima i nogama, da ne bude deljenja, protivnosti ni rastanka.

Tako isto u snovima i proizvoljnoj igri maste. Slusajuci najgorcu i najlepsu muziku koju sam ikada cuo, odjednom mi se ukaza kameni most, presecen po polovini, a izlomljene strane preokrenutog kuka bolno teze jedna ka drugoj, i poslednjim naporom pokazuju jedinu mogucu liniju luka koji je nestao. To je vernost i uzvisena nepomirljivost lepote, koja pored sebe dopusta jednu liniju mogucnosti: nepostojanje.

Naposletku, sve cim se ovaj nas zivot kazuje - misli, napori, pogledi, osmesi, reci, uzdasi - sve to tezi ka drugoj obali, kojoj se upravlja kao cilju, i na svakoj tek dobiva svoj pravi smisao.Sve to ima nesto da savlada i premosti: nered, smrt ili nesmisao.

Jer, sve je prelaz, most ciji se krajevi gube u beskonacnosti, a prema kom su svi zemni mostovi samo decje igracke, bledi simboli.A SVA JE NASA NADA S ONE STRANE.

Kovinski Most

Novi Sad